Cullinan
największy znany diament znaleziony 25 czerwca 1905 w Premier Mine w Pretorii w Republice Południowej Afryki przez Fredericka Wellsa. Miał wymiary 10x6x5 cm i ważył 3106 karatów, tzn. 621,2 g. Był on pierwotnie najprawdopodobniej jeszcze większy - wskazuje na to jego postać: nieregularny ośmiościan z widoczną płaszczyzną odłupania. Miejsce znajdowania się drugiej części nie jest znane.
Kamień został zakupiony przez rząd Transwalu za 150 000 GBF i ofiarowany królowi Edwardowi VII na jego 66. urodziny. Do Londynu Cullinan dotarł zwykłą drogą pocztową, w skromnej paczce ze znaczkiem. Dla odwrócenia uwagi od rzeczywistego diamentu Interpol zorganizował głośną inscenizację rozgrywającą się na pokładzie królewskiego okrętu, na którym w zaplombowanym pudle miał być przewożony diament.
Na polecenie króla amsterdamska firma braci Asscher dokonała podziału kamienia oraz jego oszlifowania. 10 lutego 1908 r. mistrzowskie cięcie powiodło się. Uzyskano 9 ogromnych kamieni i 96 mniejszych. Kamienie szlifowano wiele miesięcy.
Bracia Asscher otrzymali od króla tytułem zapłaty 102 ze 105 kamieni.
W 1910 r. ten bajeczny skarb odkupił od nich premier Afryki Południowej, Louis Botha, który za zgodą Parlamentu podarował go księżnej Walii, przyszłej królowej Mary.
Dwa największe kamienie Cullinana I i II król Edward kazał umieścić w skarbcu korony.
W następnym roku podarował królowej Aleksandrze Cullinana VI ważącego 11,5 karata.
Z Cullinana uzyskano 105 brylantów (9 dużych i 96 mniejszych) o masie 1063,65 karata, co stanowi 34,25% masy początkowej i oznacza stratę sięgającą 65%.
Największe to:
Cullinan I (Wielka Gwiazda Afryki) – 530,2 karata,
ma szlif w kształcie kropli, jest największym bezbarwnym szlifowanym diamentem na świecie. Zdobi berło Skarbu Korony Brytyjskiej i może być odczepiony i noszony jako brosza.
Cullinan II (Mniejsza Gwiazda Afryki) – 317,4 karata,
ma stary szlif brylantowy. Jest umieszczony w brytyjskiej koronie królewskiej. Nad nim znajduje się Rubin Czarnego Księcia o masie 317,4 karata (w rzeczywistości jest to spinel ofiarowany w XIV wieku Edwardowi z Woodstock , księciu Walii i Akwitanii zwanemu Czarnym Księciem).
Cullinan III – 94,4 karata,
ma szlif w kształcie kropli, początkowo zdobił diadem noszony przez królową Mary w dniu koronacji w 1911 roku.
Cullinan IV – 63,6 karata,
Cullinan V – 18,5 karata,
Cullinan VI – 11,5 karata,
Cullinan VII – 8,8 karata,
Cullinan VIII – 6,8 karata,
Cullinan IX – 4,39 karata.